Günümüzde hala hepimizin araçlarında müzik dinlemek, farklı
söyleşileri dinlemek ve gündemden haberdar olmak için kullandığı radyo,
geçmiş yıllarda televizyonun icadıyla çoğu insan tarafından kullanımdan
vazgeçileceği düşünülen bir icattır. Radyonun gelişimi için farklı
isimlerden, olaylardan ve keşiflerden bahsetmek gerekir ki bu konuların
tamamı, modern teknolojilerin geliştirilmesine büyük katkı sağlamış devrim niteliğinde icatlar ve dahi kişiliklerin anlatılması anlamına gelir.
Radyoyu kim buldu sorusunun cevabı için akla ile olarak Hertz ve
Marconi isimleri gelir ve günümüz tarihinde bu iki ismin modern radyonun
gelişimine büyük yarar sağladığı kabul edilir. Ancak tarih sürecinde
birçok olayda olduğu gibi perde arkasında kalan ve çoğu insan tarafından
fark edilmeyen kişilerin olduğu da unutulmamalı ve radyonun icadında
bilim tarihinin dahilerinden olan “
Nikola Tesla” isminden de bahsedilmelidir.
Radyonun icadı için öncelikle radyo dalgalarının keşfedilmesi ve
işlevlerinin tam olarak anlaşılması gerekliydi. Bilinen insanlık tarihi
sürecinde radyo dalgalarını ilk olarak keşfeden isim “
Heinrick Rudolf Hertz”
olarak karşımıza çıkar. Berlin Üniversitesi’nde fizik öğrenimi gören
Hertz, kısa süre içerisinde bu bilim dalında büyük başarılar göstererek
1885 yılında Karlsruhe Üniversitesi tarafından fizik profesörlüğüne
layık görülmüştür. Fizik profesörü olduktan 3 yıl sonra da dünya
tarihini değiştirecek keşfini yapmıştır. Hertz, katot ışınları üzerinde
yaptığı çalışmalarla bu ışınların dalga hareketi yaptığını fark etmiş ve
1888 yılında radyo dalgalarını keşfetmiştir.
 |
Nikola Tesla
|
Tıpkı ışık dalgaları gibi radyo dalgalarının da yansıma özelliğine
sahip olduğunu fark eden bu bilim adamına ithafen, günümüzde kullanılan
saniyedeki titreşim sayısını belirten ölçümü birimine “
Hertz”
adı verilmiştir. Ne yazık ki Hertz 36 yıllık kısa yaşamına radyonun
icadını sığdıramadı ancak kendisinden sonrakilere dev bir miras bıraktı.
İtalyan bir fizikçi, elektrik mühendisi ve mucit olan
Guglielmo Marconi
ise, telsiz sistemini başarılı bir şekilde geliştiren ilk isim olarak
adını tarihe yazdırmayı başardı. Kısa mesafeli iletişim sağlayan telsiz
sistemi radyo dalgalarının kullanılarak sesin transfer edilebileceğini
gösterdiği için Marconi, günümüz modern radyolarının mucidi olarak
gösterilir.
Takip eden süreçte dünya genelinde birçok bilim
adamının katkılarıyla sürekli olarak geliştirilen radyo, daha sonraki
adım olan televizyonun icadına da ortam hazırlamıştır. Ancak Marconi’nin
kendi açıklamalarına göre; iletişim için insan sesinin radyo
dalgalarıyla iletilmesi fikrini, Nikola Tesla’nın bir projesinden
almıştır. Ne yazık ki radyonun icadını göremeyen Nikola Tesla, aslında
modern telsizin ve dolayısıyla
radyonun gerçek mucididir. Tesla öldükten 5 ay sonra Amerikan Yüce Mahkemesi, radyonun patentini Marconi’ye veren
Amerikan Patent Ofisi‘nin kararını bozmuş ve
patent hakkının Nikola Tesla’ya ait olduğuna karar vermiştir. Ancak bu karar için kuşkusuz oldukça geç kalınmıştır…
.gif)
